En büyük asal sayı keşfedildi

Bilim insanları, en büyük asal sayının keşfedildiğini açıkladı. Uzunluğu 17.425.170 basamak olan sayı, 2008’de keşfedilen ve 12.978.189 basa...

Bilim insanları, en büyük asal sayının keşfedildiğini açıkladı. Uzunluğu 17.425.170 basamak olan sayı, 2008’de keşfedilen ve 12.978.189 basamak uzunluğundaki asal sayının rekorunu da kırmış oldu.

İnsan merakı ve bilgisayar teknolojisinin bileşimi, yeni bir bilimsel keşif getirdi. ABD’li matematikçi Curtis Cooper, asal sayıları bulmak için kullanılan dev bir bilgisayar ağı kullanarak uzunluğu 17 bin basamağı geçen yeni bir sayı buldu.

Central Missouri Üniversitesi’nden akademisyen olan Cooper, rekor kıran sayıyı Great Internet Mersenne Prime Search (GIMPS) adı verilen bilgisayar ağını kullanarak hesapladı. Bilgisayar ağı, yaklaşık 360 bin işlemciye sahip ve saniyede 150 trilyon hesaplama yapabiliyor. Cooper, GIMPS’ı kullanarak bugüne kadar üç asal sayı bulduğunu belirtti.

LiveScience sitesine konu hakkında yorum yapan GIMPS’in fikir babası George Woltman, “Bu rakam Everest Dağı’na tırmanmaya benziyor” dedi. Bilgisayar mühendisi Woltman, “Bu tür keşifler, daha önceden bilinmeyen bir şeyi ortaya çıkarmak için verilen mücedele sayesinde seviliyor” dedi.

48’İNCİ NADİR SAYI
Cooper’ın keşfettiği sayı, Mersenne Primes olarak bilinen ve Mp=2p-1 formulüyle tanımlanan nadir asal sayılar kümesinin 48’inci rakamı oldu. İlk olarak Fransız keşiş Marin Mersenne tarafından kullanılan bu formül, keşişin adıyla anıldı. Bilim insanları, bugüne kadar sadece 48 tanesi bulunmuş olsa da, Mersenne Primes sayılarının çok daha fazla olduğuna inanıyor.

Cooper’ın hesapladığı sayının geçerliliği, birçok akademisyen tarafından yapılan çok sayıda bilgisayar hesaplamasıyla doğrulandı. Woltman, ‘asal sayıları hesaplamanın içgüdüsel yolunun, potansiyel asal sayıyı kendisinden küçük tek sayılara bölmek olduğunu, ancak bunun çok büyük vakit aldığını’ söyledi.

Woltman, “Eğer böyle bir şey denerseniz, evrenin yaşından daha uzun bir zaman alır” ifadesini kullandı. Matematikçiler, içgüdüsel yöntem yerine, daha akıllı bir strateji çizerek, bilgisayarlarla daha potansiyel rakamı kontrol ederek işlem yapan bir yöntem kullanıyor. Cooper, keşfiyle 3 bin dolarlık ödülün sahibi oldu.

Sosyal Sorumluluk Projesi