Atasözünde çelişki olmaz (2)

  6- Söz gümüşse, sükût altındır // Sükût ikrardan gelir. AÇIKLAMA Birinci söz, Davud aleyhisselamın sözüdür. Çok konuşmak yerine susmasını ...

 

6- Söz gümüşse, sükût altındır // Sükût ikrardan gelir.

AÇIKLAMA

Birinci söz, Davud aleyhisselamın sözüdür. Çok konuşmak yerine susmasını bilmek çok iyidir. Başımıza ne gelirse, dilimiz yüzünden gelir demektir. (Sükût, âlimin ziyneti, cahilin ayıbına perdedir) ve (Hayırlı söz keramet, sükût selamettir) buyurulmuştur. Bu konudaki hadis-i şeriflerin birkaçı şöyledir:

(Susan kurtulur.) [Tirmizi] 

(Susan bir mümine yakın olun! O hikmetsiz değildir.) [İbni Mace]

(Selamet isteyen sussun, dilini tutsun!) [İbni Ebi-d-dünya]

(Ya hayır söyle ya sus.) [Buhari]

Atalarımız da diyor ki:

Sana senden olur, her ne olursa,

Başın selamet bulur, dilin durursa.

İkinci sözün bununla hiç ilgisi yok. (Sükût, ikrardan gelir) demek, (Susmak, kabul etmektir) anlamındadır. Bunlar arasında ne çelişki var ki? 

7- Bülbülün çektiği dili belası // Bilmemek ayıp değil sormamak ayıp.

AÇIKLAMA

İki sözün birbiriyle hiç ilgisi yok. Birinci sözde dilin, yani konuşmanın zararı anlatılıyor ki, bunu kimse inkâr edemez. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir: 

(Her sabah, bütün uzuvlar, yalvararak dile derler ki: Bizim hakkımızı gözetmekte, Allah’tan kork, kötü söz söyleme, bizi ateşte yakma! Bizim dine uyup uymamamız senin sebebinledir. Sen doğru olursan biz de doğru oluruz. Sen eğri olursan biz de eğri oluruz.) [Tirmizi]

(Susmak, hikmettir; fakat susan azdır.) [Deylemi]

(Kurtuluş için dilini tut!) [Tirmizi]

(Cehenneme sürükleyen dildir.) [Tirmizi]

(Hataların çoğu dilden olur.) [Taberani] 

Yunus Emre de diyor ki:

Söz ola kese savaşı, söz ola kestire başı,

Söz ola zehirli aşı, bal ile yağ ede bir söz.

(Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp) sözündeyse sorup öğrenmek gerektiği bildiriliyor. Bunun, (Bülbülün çektiği dili belası) sözüyle ne ilgisi var ki? Elbette, bilmediğimizi sorup öğreneceğiz. Kur’an-ı kerimde, (Bilmiyorsanız âlimlere sorun) buyuruluyor. Sormak ayıp değil, dinin emridir. (Devamı var)

Sosyal Sorumluluk Projesi